Σήμερα είναι Παρασκευή,

Και κανονικά οι άνθρωποι χαίρονται που έρχεται ΣΚ, για να ξεκουραστούν, να βγουν μια βόλτα, να ξεφαντώσουν, να κοιμηθούν, να απομονωθούν, να κάνουν τελοσπάντων ότι τους κατέβει στο κεφάλι. Και εγώ έτσι είμαι, δεν βγάζω την ουρά μου απέξω από αυτό το συρμό. Αλλά εγώ σήμερα είμαι χαρούμενη και για έναν επιπλέον λόγο. Άρχισε το σεμινάριο του ΑΚΜΑ σήμερα και θα συνεχιστεί για μερικές Παρασκευές μέχρι και το Νοέμβρη. Το θέμα του σεμιναρίου είναι η μετασχηματιστική –και όχι η μετασχηματίζουσα, όπως είχα γράψει νωρίτερα- μάθηση. Ελπίζω ότι έχω να δω πολλά και η πρώτη συνάντηση μου το επιβεβαίωσε. Οι προσδοκίες όλων είναι υψηλές. Αποφάσισα λοιπόν κάθε μια από αυτές τις Παρασκευές να καταγράφω εδώ τι έγινε. Ή μάλλον όχι τι έγινε, αλλά τι μου έμεινε. Με ελεύθερο τρόπο, σκέψεις, συναισθήματα, εικόνες, ιδέες. Να κάνω έναν υποτυπώδη αναστοχασμό.

Η ομάδα είναι πολύ δυνατή. Πρόσωπα που γνωρίζονται ή με κάποιο τρόπο γνωρίζονται (έχουν διαβάσει ο ένας γραπτά του άλλου, έχουν ακούσει για τη δουλειά τους, τους έχουν πετύχει σε συνέδρια ή σεμινάρια). Όλοι ελπίζουμε ότι αυτό θα μετρήσει στα θετικά. Προερχόμαστε από διαφορετικούς χώρους και έχουμε ξαναζήσει παρόμοιες καταστάσεις όπου αυτό μόνο κέρδος είναι και όχι δυσκολία.

Ξεκινήσαμε λοιπόν σήμερα με τον Πολυχρόνη να μας λέει ιστορίες, μέχρι να μαζευτεί όλη η ομάδα. Αλλά καθόλου τυχαίες. Μας μίλησε, όχι για τον ίδιο, αλλά για τις ρίζες της προσέγγισής του και τους τομείς από τους οποίους προέκυψε. Και αν αυτό στην αρχή μου φαινόταν μια μακρόσυρτη εισαγωγή –καθώς εγώ συνηθισμένη με τη βιωματική εκπαίδευση ήμουν έτοιμη να δράσω- τελικά με έκανε να νιώσω πολύ καλά. Με βοήθησε να πατώ γερά και να ξέρω από πού ξεκινάει αυτό που θα προσπαθήσω να μάθω. Όχι πως τα θυμάμαι όλα τώρα, αλλά ένιωσα ότι παίρνω μια καλή γεύση, μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα, μακριά από τις αποδομημένες και κομματιασμένες γνώσεις που έχω συνηθίσει να παίρνω από τα μονοήμερα business σεμινάρια που κάνω ή παρακολουθώ. Άρα λοιπόν έχω μια ελπίδα να δουλέψω πιο ουσιαστικά εδώ, γιατί βλέπω πώς είναι να δουλεύεις ουσιαστικά για κάτι. Να το έχεις κοιτάξει όχι μόνο από χίλιες μεριές αλλά και από διαφορετικούς τομείς. Να το έχεις πάρει γύρω γύρω και όχι μόνο να το ψάχνεις σε βάθος. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης μας μίλησε για πολλά. Και αυθόρμητα γυρνούσε από το θεωρητικό στο δικό του βίωμα, και μετά στο δικό μας. Και όλα αυτά ανακατεμένα. Η ομάδα κινητοποιημένη, τα βλέμματα γεμάτα προσδοκίες, λαμπερά. Χαμόγελα.

Από όσα μας είπε θυμάμαι ότι η ψυχοθεραπεία λέει ακολουθεί τα βήματα και επηρεάζεται άμεσα από όσα γίνονται στη συγκριτική λογοτεχνία! Το ήξερες αυτό; Άλλη πόρτα μας ανοίγει τώρα…

Επίσης ότι καμιά φορά επικοινωνούμε με βάση αιτίες που βρίσκονται στο μέλλον και αυτό είναι λάθος. Π.χ. μου λέει ο φίλος μου: τι έχεις; Του λέω εγώ ότι είμαι στεναχωρημένη επειδή με έστησες. Αυτό όμως δεν είναι αρκετά καλό. Δεν είναι όλη η αλήθεια. Στην ουσία έχω μια αιτία της στεναχώριας μου που βρίσκεται στο μέλλον. Στην ουσία θέλω να του πω ότι δεν θέλω να με ξαναστήσεις. Αν όμως του πω απλά ότι στεναχωρήθηκα που με έστησες θα μου πει εκείνος ένα σωρό δικαιολογίες που μπορεί να είναι αληθινές ή ψεύτικες. Πάντως η αντιδικία θα αρχίσει και είναι δύσκολο να μας βγει σε καλό.

Δεν θα ξεχάσω ότι είναι σημαντικό σε αυτά που συμβαίνουν στους ανθρώπους που έχω γύρω μου και επικοινωνώ να μην ψάχνω κάθε φορά για μια αιτία για ότι συμβαίνει. Γιατί αυτό θα φτάσει στον Κολοκοτρώνη! Π.χ. ποιος φταίει που ο μικρός κλαίει; Ο μπαμπάς του που τον χαστούκισε. Όχι ακριβώς γιατί γι’ αυτό μπορεί να φταίει ότι μεγάλωσε από τον δικό του πατέρα που έμαθε ότι πρέπει να βάζει όρια και αυτό κάλλιστα γίνεται με αυτό τον τρόπο. Ή μπορεί να φταίει η μαμά του μικρού που ανέχεται τα πάντα και δεν βάζει ποτέ όρια, πράγμα για το οποίο μπορεί να φταίει η δική της μαμά κλπ κλπ κάποια στιγμή θα φτάσουμε στην Τριπολιτσά!

Ας αφήσουμε κατά μέρος τον αγώνα για να βρούμε τις αιτίες. Μάλλον πρέπει να αποφασίσουμε ότι δεν μπορούμε να τις βρούμε. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να δούμε τις συνεργασίες. Να καταλάβουμε τις ομάδες στις οποίες συμμετέχουμε ως κομμάτι της φύσης. Που δεν παράγει σκουπίδια. Όταν κάτι που μας φαίνεται «κακό» γίνεται θα πρέπει να δούμε το σύνολο της ομάδας και ποιες ήταν οι συνθήκες που έδωσαν έκφραση σε αυτό. Όταν ο μικρός πετάξει μια πέτρα στο παράθυρο της τάξης δεν είναι το δικό του κακό χέρι, ή ο κακός δικός του χαρακτήρας. Έχει συμβάλλει όλη η ομάδα για να οπλίσει το χέρι αυτό. Και δουλεύοντάς το έτσι μπορούμε να μάθουμε κάτι για την ομάδα μας και να πάμε παρακάτω.

Θυμάμαι επίσης ότι κριτήριο αξιολόγησης για την επιτυχία ενός σεμιναρίου δεν είναι –ή δεν αρκεί να είναι τι έμαθαν οι εκπαιδευόμενοι- αλλά τι έμαθαν οι εκπαιδευτές. Αν ο εκπαιδευτής έμαθε κάτι από ότι έγινε, τότε κάτι μπορεί να έμαθαν και οι εκπαιδευόμενοι, αντίθετα…. Τρέχα-γύρευε!

Θυμάμαι ότι για την συστημική προσέγγιση τίποτα δεν είναι τυχαίο. Όχι με τη μοιρολατρική έννοια, αλλά με τη δυναμική. Πολλά πράγματα μπορεί να συμβαίνουν σε όλους τους ανθρώπους που είναι τυχαία, αλλά το ότι κάποιος επιλέγει να το δει, και να το αξιοποιήσει, ότι είναι έτοιμος γι’ αυτό, δεν είναι τυχαίο. Υπάρχει μια ολόκληρη διαδικασία, ένα σύνολο εμπειριών, μια ιστορία ολόκληρη πίσω από αυτό το τυχαίο γεγονός που μπόρεσε να αξιοποιηθεί.

Επίσης κάτι μου έκανε και η ιδέα του reflecting team. Μια νέα προσέγγιση στη θεραπεία ομάδας, σύμφωνα με την οποία ο σύμβουλος μόλις ακούσει την ομάδα δεν θα αρχίσει να κάνει κατάλογο συμβουλών που θα πρέπει να ακολουθήσει η οικογένεια. Αντίθετα θα σχολιάσει όσα άκουσε μιλώντας μέσα από δικές του εμπειρίες, ιστορίες και ιδέες που προκάλεσαν όσα είπε η οικογένεια. Ακούγεται πιο αυθεντικό, πιο βιωματικό.

Και αυτό βέβαια που μου άρεσε πιο πολύ από όλα, και το πιστεύω πολύ είναι ότι είναι σημαντικό να μάθουμε να έχουμε αυτό-ηγετικές ικανότητες. Να μάθουμε δηλαδή να πηγαίνουμε τον εαυτό μας εκεί που θέλουμε, εκεί που επιλέγουμε να τον δούμε. Να διαλέγουμε συνειδητά το μονοπάτι που θα μας πάει εκεί. Και εδώ θυμάμαι κάτι που βρήκα σήμερα στην wikipedia. Τι είναι λοιπόν αυτό που συνδέει τον Woody Allen με τον Ingmar Bergman; τον Godard με τον Visconti; τον Beckett με τον Dostoevsky; τον Kafka με τον Rilke; τον Pinter με τον Ionesko; τον Maslow με τον Yalom;

Δες: http://en.wikipedia.org/wiki/Existentialism

p.s. και να μην ξεχάσω: η τελευταία μας κουβέντα ήταν ότι η διαφοροποίηση οδηγεί λίγο εώς πολύ στο περιθώριο. απλά ελπίζουμε ότι οι διαφοροποιήσεις σιγά-σιγά θα αρχίσουν να συναντιούνται και θα κάνουν ένα νέο δίκτυο επικοινωνίας. (blog;)

Τι άλλο έχω ξεχάσει;